Description

The tompak, also tombak, donbak, dombak or zarb, in Afghanistan zer baghali, is a goblet drum from Persia. It is considered the principal percussion instrument of Persian music.

تنبک یکی از مهم‌ترین سازهای ضربی در موسیقی ایرانی است که به‌جرئت می‌توان گفت بیشتر از تمام سازهای دیگر مانند دف توانایی اجرا و خلق ریتم‌های متنوع را دارد. حلمی یکی از قدیمی‌ترین و به‌نام‌ترین سازندگان تمبک است که سازهای بسیار متنوع و بارنگ‌های صدایی جذابی تولید می‌کند. مدل فایبرگلاس این تنبک‌ها را هم شاید بتوان تازه‌ترین و به‌روزترین تنبکِ این مجموعه دانست. حلمی که در تجربه‌های دیگر اقدام به ساخت سازهای دیگر موسیقی ایرانی مانند تار از این جنس را داشته است در این تنبک با استفاده از متریال فایبرگلاس و جنس خاص پوست آن توانسته سازی سبک‌تر و قابل‌حمل به معنای واقعی کلمه بسازد.

تنبک‌ها ممکن است تزیینات متفاوتی داشته باشند اما تزیینات روی ساز عملاً کارکرد مستقیمی در صدای ساز نخواهد داشت. پوست تنبک از پوست‌های حیوانات انتخاب و ساخته می‌شود که پس از طی مراحلی برای استفاده روی ساز آماده می‌شود. پوست شتر که برای این ساز از آن استفاده‌شده پوستی مقاوم است که به‌سادگی با تغییرات رطوبت و دما تأثیر نمی‌پذیرد. به‌علاوه با صدای بم خاص خود همگامی کامل با صدای کم‌عمق تولیدشده از بدنه‌ی فایبرگلاس را دارد. استفاده از این تنبک به نوازندگان این ساز که نیاز به جابجایی زیاد ساز و اجرا در محیط‌های متفاوت با شرایط دما و رطوبت گوناگون را دارند به‌شدت توصیه می‌شود.

تنبک حلمی با پوست گوساله که اندازه‌ی دهانه‌ی 28 سانتی‌متری دارد. انتخابی مناسب و استاندارد برای تمامی نوازندگان تنبک خواهد بود. پوست گوساله به‌کاررفته در این تنبک صدایی بم، کلاسیک و سنتی را در آن ایجاد می‌کند و مناسب برای تک‌نوازی‌ها یا گروه‌نوازی‌های جدی موسیقی است. بدنه‌ی این تنبک از چوب کاج ساخته‌شده است. چوب کاج مزایای زیادی برای استفاده در ساز سازی دارد. کنده‌ی چوب کاج معمولاً در اندازه‌های بزرگی بدون گره است درنتیجه برای ساخت ساز از حجم بیشتری از چوب می‌توان استفاده کرد. چگالی و تراکم چوب کاج در مقابل چوب گردو که یکی دیگر از چوب‌های معمول برای ساخت تنبک است بسیار پایین‌تر است. این امر می‌تواند درنتیجه‌ی عدم رعایت اصول صحیح ساخت ساز در اثر فشار واردشده از سمت پوست به بدنه‌ی تنبک منجر به تاب برداشتن ساز شود. پوست گوساله‌ی به‌کاررفته در این ساز نیز به دلیل ضخامت خود می‌تواند عامل افزایش این نگرانی شود. چوب کاج یکی از چوب‌هایی است که در صنعت به دلیل جذب بالای صدا به‌عنوان عایق صوتی به کار گرفته می‌شود. به خاطر همین خاصیت آکوستیکی نباید از این تنبک توقع روزنانس بالای ساز را داشت. درنهایت باید گفت خرید و استفاده از این تنبک با توجه به قیمت پایین آن مناسب برای نوازندگانی است که قصد دارند شروع به نوازندگی تنبک کنند و ممکن است در طول مدت نوازندگی خود نیاز به خرید سازی گران‌قیمت‌تر و باکیفیت بالاتر پیدا کنند.